در گفت وگو با پی اچ پی و جی كوئری اعلام شد

تخریب سرزمینی عامل هجوم ریزگردها به پایتخت

تخریب سرزمینی عامل هجوم ریزگردها به پایتخت

به گزارش پی اچ پی و جی کوئری مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، پدیده ریزگرد را همانند فرونشست پدیده ای ناشی از ˮتخریب سرزمینیˮ دانست و اظهار داشت: ما در اقلیم متغیری زندگی می نماییم و اقلیم خط و نشان های خودرا به ما نشان میدهد که علایم آن نیز بروز کرده است؛ بدین جهت آینده ˮگرم تر و خشک ترˮ چشم اندازی است که می توان برای آن متصور بود و ما باید خودرا برای آینده ای متفاوت نسبت به آنچه که در گذشته تجربه کرده ایم، آماده نماییم.


به گزارش پی اچ پی و جی کوئری به نقل از ایسنا، قرن جدید شمسی را در حالی شروع کردیم که علاوه بر کاهش بارندگی و خشکسالی ادامه دار، با پدیده ریزگردی مواجه هستیم که خودرا به پایتخت نشینان تحمیل کرده و این در حالیست که بگفته مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تابستان امسال خشکسالی بیشتری را تجربه خواهیم کرد که زاییده تغییر اقلیم است.
در این میان با مخاطرات ریز و درشتی نیز مواجه هستیم؛ ایران علاوه بر مواجه بودن با ۳۵ کانون ریز داخلی، تحت تاثیر چشمه های ریزگرد کشورهای پیرامونی نیز قرار دارد.
دکتر رضا شهبازی، مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور در گفت و گو با ایسنا، موضوع گرد و غبار را همانند پدیده فرونشست یک مساله چندوجهی و مؤلفه ای از تخریب سرزمین دانست و اضافه کرد: این پدیده ها، نتایج فرآیندهایی با نام "تخریب سرزمینی" است؛ چونکه وقتی مؤلفه های شکل گیری یک سرزمین به هم می ریزد، ما را با یک شرایط جدیدی مواجه می کند که شاید قبلا به این صورت تجربه نکرده بودیم.
وی پدیده گرد و غبار را پدیده ای دانست که از زمین شروع می شود و وقتی وارد جو می شود، نمی توان برای کاهش آن کاری را اجرائی کرد، اظهار نمود: ذرات گرد و غبار کمتر از ۷ تا ۸ میکرون و عمدتاً کوچکتر از ۲.۵ میکرون هستند. این ذرات قابلیت انتقال بالا دارند؛ بدین جهت هر کاری را که بخواهیم در ارتباط با کنترل و مهار ریزگردها اجرائی نماییم، باید به خاطر داشته باشیم که باید محیط پیرامونی خودرا بشناسیم و بدانیم که کدام مناطق قابلیت گسیل ریزگرد را دارند.
شهبازی، مناطق مستعد ریزگرد را مناطقی توصیف کرد که مسطح هستند و جریان باد قابلیت جولان در این مناطق را دارند، ضمن آنکه این مناطق از رسوبات ریزدانه پوشیده شده اند.
مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی، نامناسب بودن پوشش گیاهی را از دیگر خاصیت های مناطق مستعد ریزگرد عنوان نمود و افزود: این مجموعه زمانی که تحت تاثیر بادهایی با سرعت بالا قرار می گیرند، حتما ذرات گرد و غبار را پراکنده می کنند و این در شرایطی است که ایران از حدود ۳۵ هزار کیلومتر مربع چشمه های تولید گرد و غبار داخلی برخوردارست و مرز این چشمه های ریزگرد بسته به فصل و این که چه میزان رطوبت جذب می کند، متغیر است.
شهبازی با ابراز تاسف از این که مرز چشمه های ریزگرد درحال بالا رفتن است، تصریح کرد: دست کم ۱۰ برابر مساحتی که در ایران چشمه ریزگرد داریم، این چشمه ها در کشورهای اطراف ایران نیز پراکنده شده اند، به شکلی که ایران تحت تاثیر ریزگردهای کشورهایی مانند عراق، سوریه، اردن، عربستان و در بعضی مواقع کویت قرار می گیرد و این همان پدیده ای است که از روز جمعه در کشور درحال تجربه آن هستیم.
مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی با اعلان اینکه چشمه های تولید گرد و غبار دقیقا در منطقه مشترک در عراق، سوریه، اردن و شمال عربستان است که وارد جو شده است، افزود: علاوه بر این کشورها، ایران همین طور تحت تاثیر ریزگردهای کشورهای افغانستان، ترکمنستان و حتی بخش هایی از روسیه و آذربایجان است.
وی اشاره کرد: بر این اساس باید اعلام گردد که هر آنچه را که ما در داخل کشور بخواهیم اجرائی نماییم، اگر با هماهنگی کشورهای پیرامونی نباشد و نتوانیم تعامل خوبی با آنها برقرار نماییم، تنها ۱۰ درصد در کاهش آلودگی هوای ناشی از ریزگردها اثربخشی خواهد داشت و همچنان ۹۰ درصد اقدامات ما بی اثر باقی خواهد ماند.
شرایط کشورهای پیرامونی در حوزه منابع آبی
شهبازی به بیان وضعیت کشورهای پیرامونی ایران در حوزه دسترسی به منابع آبی پرداخت و اشاره کرد: متاسفانه این کشورها خصوصاً کشورهای غرب و شرق ایران کشورهایی هستند که بنظر می رسد از نظر شرایط اقتصادی و ثبات سیاسی در وضعیت مناسبی قرار ندارند و این عدم ثبات سیاسی و اقتصادی در این کشورها موجب می شود که کارکردن با این کشورها مقداری با دشواری همراه شود، ضمن آنکه از ۳ سال قبل نیز بیماری کووید-۱۹ به آن اضافه شده است.
وی افزود: ما هم اکنون از کشورهای عراق و سوریه ای صحبت می نماییم که ۷۰ تا ۸۰ درصد از منابع آبی آنها وابسته به کشور ترکیه است و از طرف دیگر ترکیه پروژه های سدسازی بزرگی را در دستور کار خود قرار داده است.
این محقق حوزه مخاطرات با اعلان اینکه مشابه این وضعیت در جنوب شرق کشور حاکم است، اظهار داشت: منابع آبی مورد نیاز سیستان و بلوچستان وابسته به منابع آبی خارجی است.
شهبازی افزود: این واقعیت بیان کننده آنست که متوجه باشیم ما در منطقه ای زندگی می نماییم که اکوسیستم ها مرزهای سیاسی را نمی شناسند و اکوسیستم طبیعی تابع مرزهای طبیعی خود هستند؛ بدین جهت چاره ای نداریم جز آنکه با کشورهای پیرامونی خود تعامل داشته باشیم؛ چونکه ما در جغرافیایی زندگی می نماییم که تحت تاثیر المان های سایر سرزمین ها هستیم.
خشکسالی بیشتر پیش روی ما
وی افزود: علاوه بر آن از دو سال قبل کشور دوره بسیار خشکی را تجربه کرده است، به شکلی که سال قبل شرایط نامناسبی را داشتیم؛ در این بین باید یادمان باشد که سال آبی ۱۴۰۰-۹۹ متاثر از سالهای پرآبی دو سال قبل خود بوده است و سیل های گسترده ای را داشتیم و رطوبت جذب شده باعث شده است که ما تاثیرات خشکسالی را مشاهده نکنیم.
این محقق حوزه مخاطرات با تاکید بر اینکه امسال این وضعیت در کشور حاکم نیست، اشاره کرد: ما در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ سال خشکی را داریم و بنظر می رسد که چشم انداز خوبی برای تابستان امسال چه از نظر منابع آبی و چه نتایج خشکسالی و طوفان های ریزگرد، در پیش رو نداریم و البته چشمه های ریزگرد خارجی، کشور را تحت تاثیر قرار خواهند داد.
این محقق سازمان زمین شناسی با تاکید بر این که زنگ خطر این رخدادها از سال ۸۸ به صدا درآمده است، اظهار داشت: مواجهه ما با ریزگردها از سال ۸۸ آرام آرام شروع شد و الان امیدواریم در آینده بتوانیم اقدامی را دراین زمینه اجرائی نماییم.
وی با اعلان اینکه ما در اقلیم متغیری زندگی می نماییم که اقلیم خط و نشان های خودرا به ما نشان میدهد و علایم آن نیز بروز کرده است، تصریح کرد: منطقه ما از لحاظ اقلیمی چشم انداز مناسبی ندارد و "گرم تر و خشک تر" چشم اندازی است که می توان برای آن متصور بود و ما باید خودرا برای یک آینده متفاوت نسبت به آنچه که در گذشته تجربه کرده ایم، آماده نماییم.
جولان ریزگرد در پایتخت
مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی به وقوع طوفان ریزگرد در تهران اشاره نمود و اضافه کرد: وقوع این طوفان ها در تهران کم نظیر نیست، چونکه در گذشته آنرا تجربه کرده ایم؛ به شکلی که در اواخر دهه ۸۰ پایتخت را با منشأ خارجی تحت تاثیر قرار داده بود.
وی با اعلان اینکه شهرهای شمالی کشور نیز از این طوفان ها بی نصیب نماندند، اظهار نمود: ولی این که تهران به این اندازه از آلودگی رسیده که دستگاهها آنرا ثبت کرده اند، پدیده بی نظیری است.
شهبازی افزود: در این پدیده حجم آلودگی ریزگردها و غبار که وارد جو شده است، آنقدر زیاد بوده است که از میزان حجم آن در راه طولانی که جریان های بادی طی کردند و به پایتخت رسیدند، کاسته نشد.
این محقق دلیل اصلی این رخداد ریزگرد در تهران را سوء مدیریت منابع آبی نه در کشور بلکه در منطقه ما دانست و اظهار داشت: مدیریت نامتوازن منابع آبی و مسائلی مانند دیپلماسی آب در منطقه و همین طور خشکسالی های رو به فزونی و مکرری که داشتیم، دراین زمینه مؤثر بوده اند.
وی خشکسالی را برآیندی از کاهش بارندگی دانست و اظهار داشت: اینها همان چیزی است که از آن با نام "تغییر اقلیم" یاد می شود و متخصصان این حوزه هشدار داده اند، ضمن آنکه دبیرکل سازمان ملل نیز اعلام نموده است که ما دیگر فرصتی نداریم و ۲ تا ۳ آینده باید درباره تغییر اقلیم تصمیم بگیریم، در غیر این صورت نمی دانیم با چه شرایطی در آینده مواجه خواهیم شد.
رخدادهای حدی بیشتر در انتظار ما
شهبازی با تاکید بر این که متاسفانه در آینده با این نوع رخدادها مواجه خواهیم بود، از این پدیده ها با عنوان "پدیده حدی" یاد کرد و افزود: پدیده های حدی مانند خشکسالی های شدید، آلودگی هوا و طوفان های ریزگرد و حتی سیلاب ها پدیده های مخرب و دائم درحال افزایش هستند و به عبارت دیگر هرسال بیشتر از سال قبل این پدیده ها را تجربه خواهیم کرد.
وی پدیده ای مانند ریزگرد را زاییده تغییر اقلیم دانست و افزود: این پدیده ها هر چند که بسیار تدریجی رخ می دهد، ولی پاسخ دادن به آن آنی نخواهد بود و نمی توان به سرعت نسبت به آن واکنش نشان داد.
مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی و زیست محیطی سازمان زمین شناسی افزود: این موضوعات دارای سابقه ۲۰ ساله در ادبیات رسانه ای کشور هستند و این رخدادها نیز سابقه ۵۰ ساله در کشور دارند و مشکل اصلی ما در برخورد با این پدیده ها آنست که دیر به آن فکر می نماییم و هر زمان که کار از کار گذشته است، به فکر رفع آن می افتیم.
وی افزود: ما با روش های سنتی و تکراری نمی توانیم جلوی زیان های ناشی از تغییر اقلیم را بگیریم و گام اول ما در این راه این است که در محدوده سرزمینی همسو با ظرفیت های آن زندگی نماییم. ما نمی توانیم برمبنای آنچه که خواست ما است، از سرزمین بهره برداری نماییم.
وی بهره برداری از سرزمین برمبنای میل و خواسته انسان ها را بهره کشی از طبیعت نامگذاری کرد و اظهار داشت: بهره کشی از طبیعت یعنی مصرف آب، خاک و ذخایر زیر زمینی و این یعنی مصرف سرزمین.
وی با انتقاد نسبت به عدم به کارگیری فناوری در برخورد با رخدادهای حدی، توضیح داد: ما در حوزه پایش و پدیده شناسی از فناوری بهره برده ایم، ولی در آنجاهایی که نیاز به برنامه ریزی عملی و اقدام است، فناوری فراموش می شود.
شهبازی عامل اصلی این تخریب سرزمینی را انسان دانست و اضافه کرد: اکوسیستم ما این توان را ندارد که خودرا با سرعتی که ما به آن تحمیل کرده ایم، سازگار کند و ما چاره ای نداریم جز این که از فناوری، استفاده و در جهت بازسازی طبیعت اقدام نماییم.



1401/01/21
13:24:20
5.0 / 5
879
تگهای خبر: بازی , تخصص , تولید , دستگاه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۶ بعلاوه ۵
پی اچ پی جی کوئری پی اچ پی PHP