عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس مطرح كرد
گامی برای بازبینی اهداف برنامه احیای دریاچه ارومیه
به گزارش پی اچ پی و جی کوئری در جهت همکاریهای دانشگاهی، پیشبرد تحقیقات کاربردی و استفاده از تجربیات بین المللی در رفع مسائل زیست محیطی کشور، دکتر سمیه سیما عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه تربیت مدرس، طی یک برنامه مشترک علمی با دانشگاه ایالتی یوتا پژوهش خود درمورد بازبینی اهداف احیای دریاچه ارومیه بر اساس خدمات اکوسیستمی آنرا شروع کرد.
به گزارش پی اچ پی و جی کوئری به نقل از ایسنا، کاهش تراز آب دریاچه ارومیه و افزایش شوری آب در دو دهه گذشته، کاهش قابل توجه جمعیت آرتمیا، فلامینگو و سایر گونه های پرندگان را به دنبال داشته و منجر به ایجاد مشکل در اکولوژی منطقه و تهدید برای پستانداران جزایر شده است. صنعت اکوتوریسم منطقه هم با مخاطره روبرو شده و زیان های اقتصادی سنگینی به بار آورده است.
بر طبق این گزارش، غبار بوجود آمده از بستر نمکی به جای مانده از خشک شدن دریاچه می تواند تهدیدی جدی برای سلامت ۵ میلیون جمعیت ساکن در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ایجاد نماید. دریاچه ارومیه مشابهت هایی از لحاظ خصوصیت های فیزیکی، شیمیایی و مسائل مدیریت منابع آب با دریاچه بزرگ نمک در ایالت یوتای آمریکا دارد و ازاین رو به خواهرخوانده آن معروف است.
این تیم تحقیقاتی با تحلیل ۴۰ سال داده های دریاچه ارومیه، ۸ معیار را برای سلامت و خدمات اکوسیستمی گسترده دریاچه ارومیه تعریف کردند. نتایج این پژوهش در شماره اخیر نشریه "Journal of Hydrology: Regional Studies " به چاپ رسیده است. یکی از یافته های مهم این پژوهش این است که کوشش برای رسیدن یک تراز آب ثابت (به عنوان تراز اکولوژیک) به آن الزاماً کارکردهای اصلی دریاچه ارومیه را احیا نخواهد کرد. در عوض این محققان بر ضرورت به کارگیری یک رویکرد جامع (با لحاظ طیف گسترده ای از خدمات اکوسیستمی شامل سلامت، کیفیت آب، اقتصاد، اکولوژی و تفریح و گردشگری) برای حفاظت و احیای دریاچه ارومیه تاکید می کنند.
دکتر سیما محقق اصلی این پژوهش اظهار داشت: هم اکنون در یک نقطه عطف هستیم، هر اقدام کوچکی مهم می باشد و می بایست الان برای احیای دریاچه اقدام نماییم و اقدامات مثبت را تداوم بدهیم. هرگونه کوتاهی و بی توجهی می تواند ما را به شرایط نامطلوب پیش از تثبیت برگرداند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس اضافه کرد: ما باید متغیر بودن تراز آب دریاچه را (در اثر فعالیتهای انسانی در حوضه و شرایط اقلیمی) بعنوان یک حقیقت بپذیریم و متناسب با این شرایط در انجام اقدامات مورد نیاز برای احیای دریاچه جایی متمرکز شویم که بتواند بهبود قابل توجهی در خدمات اکوسیستمی دریاچه ایجاد نماید. احیای دریاچه ارومیه کار ساده ای نیست و استفاده از تجربیات بین المللی در این حوزه بسیار ضروری می باشد. اقدامات خوبی در این راستا پس از شکل گیری ستاد احیای دریاچه ارومیه در مورد ایجاد هماهنگی بین دستگاههای اجرایی، ارتقای آگاهی و ایجاد توجه عمومی به موضوع، اجرای طرح های صرفه جویی آب و ارتقای عملکرد محصولات کشاورزی در حوضه آبریز ارومیه انجام شده است که لزوم دارد ادامه یابد.
وی خاطرنشان کرد: احیای دریاچه ارومیه باید یک تعهد ملی از جانب دولت ها تلقی شود و حمایت های عموم مردم هم آنرا پشتیبانی کند تا بهبود قابل توجهی در شرایط دریاچه ایجاد شود. بحران زیست محیطی که دریاچه ارومیه با آن مواجه می باشد، منحصر به ایران نیست. در دریاچه نمک آمریکا هم در سالهای اخیر تراز آب دریاچه در محدوده پایین ترین حدود خود بوده و مشکلات مشابهی در شکل گیری اتصال بین جزایر و سواحل، تهدید ناشی از گرد و غبار، تغییر در شوری آب و خسارت های اکولوژیکی نگرانی های کارشناسان را به دنبال داشته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تصریح کرد: این همکاری علمی مشترک بین پژوهشگران ایرانی و آمریکایی پرارزش است؛ چون که ما مسائل مشترک زیادی در مورد این مورد داریم که از راه تبادل تجربیات و سوابق تحقیقات انجام شده در دو کشور بهتر قادر به حل آنها خواهیم بود.
نتایج پژوهش دکتر سیما و همکاران می تواند در بازبینی اهداف برنامه احیای دریاچه ارومیه مورد استفاده قرار گیرد.
تیم دانشگاه یوتا هم به سرپرستی دکتر دیوید رزنبرگ، استاد مهندسی تحلیل سیستم های منابع آب و محیط زیست که در موضوعات مدیریت جامع منابع آب در حوضه های آبریز غرب آمریکا و رودخانه های تأمین کننده جریان ورودی به دریاچه بزرگ نمک آمریکا مطالعه کرده است و با مشارکت دکتر وین وورتسباخ، سارا نول و کارین کتنرینگ از دانشکده منابع طبیعی این دانشگاه در بخش های اکولوژی و لیمنولوژی این تحقیق همکاری داشتند.
به نقل از وزارت علوم، دکتر رزنبرگ اعتقاد دارد که نمی توانیم بگوییم افزایش تراز آب دریاچه به یک تراز مشخص شرایط کلی آنرا بهبود می دهد. بنابراین باید ببینیم که ارتباط بین خدمات اکوسیستمی دریاچه باهم به چه صورت است و چه طور تغییر در تراز آب دریاچه به مرور زمان این خدمات را تحت تاثیر قرار می دهد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب