گزارش پی اچ پی و جی كوئری؛
تكالیف شبكه ملی اطلاعات تا آخر دولت
به گزارش پی اچ پی و جی کوئری معماری و طرح کلان شبکه ملی اطلاعات بعد از ۱۵ سال افت و خیز در سال ۹۹ توسط شورایعالی فضای مجازی ترسیم شد و باید دید در مدت باقی مانده دولت در سال ۱۴۰۰ چه میزان از این شبکه تکمیل می شود.
به گزارش پی اچ پی و جی کوئری به نقل از مهر، روند اجرای پروژه شبکه ملی اطلاعات در سال ۹۹ و بعد از مصوبه شورایعالی فضای مجازی در خصوص تعیین طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات، وارد فاز جدیدی شد.
این شبکه که زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور به حساب می آید، در ۱۵ سال گذشته با افت و خیز بسیاری همراه بوده و دولت های مختلف طی این سال ها، موفق به پیاده سازی کامل اهداف این پروژه ملی نشدند. بنابراین همواره عملکرد وزارت ارتباطات بعنوان مجری شبکه ملی اطلاعات با انتقادات بسیاری همراه بوده و به نظر می آید که این وزارت خانه طی سالهای گذشته عزم جدی در پیاده سازی و عملیاتی کردن این شبکه و اجرای کامل تکالیف در ارتباط با آن به کار نگرفته است.
این در حالی است که شورایعالی فضای مجازی از سال ۹۳ تابحال ۳ سند را در خصوص لزوم، تبیین الزامات و طرح کلان و تعیین معماری این شبکه به تصویب رسانده تا اهداف مدنظر برای پیاده سازی این پروژه مشخص شود.
مطابق آنچه که مرکز پژوهش های مجلس برآورد کرده است دولت های مختلف تا سال ۹۸ حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان برای شبکه ملی اطلاعات هزینه کرده اند اما با این وجود ابعاد اجرایی شدن این پروژه ملی هنوز کامل نشده است.
ضرب الاجل شورایعالی فضای مجازی برای وزارت ارتباطات
به دنبال کوتاهی های صورت گرفته در پیشبرد اهداف شبکه ملی اطلاعات، مقام معظم رهبری در آذرماه سال ۹۸ فرمانی برای تکمیل شبکه ملی اطلاعات در بخش زیرساخت ارتباطی، اطلاعاتی و خدمات پایه صادر کردند و بعد از آن روند اجرای این پروژه تغییر یافت.
به همین دلیل شورایعالی فضای مجازی به وزارت ارتباطات ۳ هفته مهلت داد تا طرح تکمیلی شبکه ملی اطلاعات را بر اساس آنچه که مدنظر اعضای این شورا است، ارائه نماید.
پس از این ضرب الاجل بود که وزارت ارتباطات بالاخره طرح کلان شبکه ملی اطلاعات را دیماه ۹۸ روی میز شورایعالی فضای مجازی گذاشت. البته این طرح به تأیید اعضا نرسید و مقرر شد جهت بررسی دقیق تر کارگروهی در مرکز ملی فضای مجازی آنرا تکمیل و به شورایعالی ارائه نماید.
به این ترتیب اعضای شورایعالی فضای مجازی طی دو جلسه آخر این شورا در سال ۹۸ و پیش از شیوع کرونا، «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» و اهداف در ارتباط با آنرا به بررسی گذاشته و مواردی را تصویب کردند.
در جلسه ۱۲ بهمن ۹۸ اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات تا افق ۱۴۰۴ به تصویب رسید که پوشش ۱۰۰ درصدی جمعیت کشور برای دسترسی به پهن باند سیار با سرعت متوسط ۱۰ مگابیت بر ثانیه و پوشش ۸۰ درصدی دسترسی پهن باند ثابت خانوارها با متوسط سرعت ۲۵ مگابیت بر ثانیه همچون این اهداف به حساب می آید.
پس از آن هم در ۲۶ بهمن ۹۸ یعنی آخرین جلسه آن سال، بخش هایی از «سند کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» بعنوان خط مشی حاکم بر اهداف راهبردی و عملیاتی این پروژه ملی، در شورایعالی فضای مجازی بررسی و مقرر شد در جلسات آتی شورایعالی فضای مجازی، به تصویب برسد اما به علت وقفه چندین ماهه در برگزاری جلسات این شورا در سال ۹۹، تصویب طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات تا نیمه دوم سال ۹۹ به طول انجامید.
سال ۹۹ و پیشرفتی که مورد رضایت نبود
روند پیشرفت اهداف شبکه ملی اطلاعات در سال ۹۹ را میتوان در دو بخش ۶ ماهه ابتدای سال و ۶ ماه دوم این سال مورد بررسی قرار داد. در ۶ ماهه نخست سال به علت عدم برگزاری جلسات شورایعالی فضای مجازی و مشخص نبودن تکالیف در ارتباط با این شبکه، انتقادات از عدم تسریع در روند این پروژه همچنان ادامه یافت اما در نیمه دوم سال ۹۹ بعد از برگزاری جلسات شورایعالی فضای مجازی، تکلیف طرح کلان شبکه ملی اطلاعات مشخص شد و روند پیگیری این پروژه تغییر نمود.
بر اساس آماری که وزیر ارتباطات در خردادماه ۹۹ اعلام کرد، ظرفیت هسته شبکه ملی اطلاعات حدود ۳۰ برابر نسبت به سال ۹۲ رشد کرده است. به قول آذری جهرمی پیک مصرف ترافیک داخلی نسبت به ترافیک بین الملل از ۱۰ درصد در سال ۹۲ به ۵۵ درصد در سال ۹۸ رسیده است.
با این وجود اما روند پیشرفت شبکه ملی اطلاعات مورد تأیید اعضای حقیقی شورایعالی فضای مجازی و کارشناسان و نمایندگان مجلس قرار نگرفت و تیرماه ۹۹ اعضای حقیقی این شورا خواهان اعلام برنامه و زمان بندی روشن و مکتوب و قابل ارزیابی در مورد پیشرفت پیاده سازی معماری کلان پروژه شبکه ملی اطلاعات شدند. به قول اعضای شورایعالی فضای مجازی اعلام های عام از جانب وزارت ارتباطات برای پیشرفت شبکه ملی اطلاعات قابل ارزیابی و اظهارنظر نیست.
مردادماه ۹۹ هم کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات مجلس شورای اسلامی به روند پیشرفت این شبکه ورود کرد و طرح دوفوریتی اجبار دولت به تکمیل شبکه ملی در دستور کار مجلس قرار گرفت.
در شهریورماه هم رهبر انقلاب در دیدار با اعضای هیئت دولت، نسبت به پیاده سازی شبکه ملی اطلاعات خارج از برنامه زمان بندی و هم عدم اهتمام دولت به برگزاری جلسات شورایعالی فضای مجازی انتقاد کردند.
ایشان در بخشی از سخنانشان با تاکید بر اینکه عوامل مسلط بین المللی در فضای مجازی به شدت فعال می باشند، افزودند: «تأکید مکرر بر شبکه ملی اطلاعات و تشکیل شورایعالی و مرکز ملی فضای مجازی و شرکت رؤسای سه قوه در آن به همین علت است اما متأسفانه اهتمام لازم به این مورد نمی گردد. شبکه ملی اطلاعات اجزایی دارد که این اجزا از زمان بندی ها عقب هستند.»
آمار و ارقام آذری جهرمی در استقرار شبکه ملی اطلاعات
شهریورماه ۹۹ وزیر ارتباطات بار دیگر آماری در مورد پیاده سازی و پیشرفت شبکه ملی اطلاعات اعلام نمود.
وی با اشاره به اینکه ۵۷ درصد اجزای زیرساختی شبکه ملی اطلاعات کامل شده و ۲۴ درصد از این اجزا هنوز مستقر نشده است، اظهار داشت: طبق سند مصوب شورایعالی فضای مجازی، شبکه ملی اطلاعات دارای ۲۳ جز زیرساختی است که برآورد ما این است که حدود ۱۱ جز آن کامل شده، بعضی از این اجزا نیازمند توسعه هستند و حدود ۴ جز از این اجزا، هنوز استقرار نیافته اند. به بیان دیگر به لحاظ تعدادی، ۵۷ درصد اجزای زیرساختی این شبکه کامل شده، ۱۹ درصد اجزا نیازمند تکمیل هستند و ۲۴ درصد اجزا باید استقرار پیدا کنند.
در همین حال مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات با هدف پشتیبانی از خدمات پایه و ایجاد زیرساخت ها با ظرفیت هزار رَک برای عرضه دهندگان این خدمات در کشور با نام سردار سلیمانی افتتاح شد و اعلام گردید فاز دوم این طرح هم تا آخر سال با ظرفیت ۲۰۰ رک افتتاح می شود.
نیمه دوم سال و سرانجام طرح کلان و معماری شبکه
۲۶ شهریورماه شورایعالی فضای مجازی بعد از ماه ها تأخیر بررسی طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات را به سرانجام رساند و ۵۰ اقدام کلان برای نهادهای متولی این پروژه ملی، تکلیف کرد. یک ماه پس از آن هم این طرح از جانب دبیر شورایعالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی به منظور اجرا توسط نهادهای متولی، ابلاغ گردید.
عمده اقدامات عملی در این طرح به وزارت ارتباطات واگذار و برخی تکالیف هم به نهادهای دیگری مانند وزارت خانه های مرتبط، سازمان صدا و سیما، معاونت علمی ریاست جمهوری، سازمان مدیریت و مجموعه های دفاعی سپرده شد.
دی ماه ۹۹ وزیر ارتباطات در گزارشی اعلام نمود: ظرفیت هسته شبکه ملی اطلاعات از ۱۷.۳ به بیشتر از ۲۴ ترابیت بر ثانیه افزوده شده که این به معنای رشد ۴۰ درصدی ظرفیت است.
محمدجواد آذری جهرمی ضمن اشاره به اینکه ۸۰ درصد زیرساخت ارتباطی مستقر شده افزود: ما در مورد توسعه زیرساخت اطلاعاتی که در ارتباط با بحث پیام رسان بومی و موتور جستجو می شود معتقد بودیم که باید بخش خصوصی با حمایت دولت آنرا اجرایی کنند اما بعد از فرمایش رهبری و هم تصویب طرح کلان و سند معماری شبکه ملی اطلاعات، این تکالیف را پذیرفتیم و الان هم آنرا با جدیت پیگیری می نماییم.
وی درباره اختلاف آماری در مورد میزان پیشرفت شبکه ملی اطلاعات، تصریح کرد: ما در ابتدای دولت و طبق سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات، گزارشی از پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه را عرضه کرده ایم. الان هم جمع بندی ما طبق سامانه کنترل پروژه نشان داده است که ۹۰ درصد زیرساخت ارتباطی شبکه ملی اطلاعات استقرار یافته است. بخش زیرساخت اطلاعاتی هم تا آخر دولت (نیمه اول سال ۱۴۰۰) استقرار می یابد. ارزیابی مرکز ملی از پیشرفت زیرساخت اطلاعاتی شبکه ملی اطلاعات، ۲۵ درصد است اما گزارش جدید ارزیابی ما نشان داده است که این پیشرفت به نیمه رسیده است.
وزیر ارتباطات در حالی بر پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات تاکید دارد که عدم تفکیک زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی این شبکه، مبحث مورد اختلاف اعضای شورایعالی و مرکز ملی فضای مجازی با وزارت ارتباطات است.
به نحوی که مطابق با ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی و کارگروه مستقر در این مرکز از میان اعضای حقیقی شورایعالی فضای مجازی، وزارت ارتباطات تنها در زمینه زیرساخت ارتباطی شبکه ملی اطلاعات گزارشی عرضه کرده که در مورد آن هم، پیشرفت ۸۰ درصدی زیرساخت های ارتباطی مورد تأیید نیست و در مورد زیرساخت اطلاعاتی این شبکه هنوز ارزیابی صورت نگرفته است.
ادعای آخر وزارت ارتباطات…
اسفندماه ۹۹ هم معاون وزیر ارتباطات از عرضه گزارش جدیدی در مورد پیشرفت شبکه ملی اطلاعات به مرکز ملی فضای مجازی اطلاع داد و اظهار داشت: تا آخر دولت، وزارت ارتباطات زیرساخت شبکه ملی اطلاعات را تکمیل می کند.
امیر ناظمی با عنایت به تفاوت هایی که در گزارش میزان پیشرفت این شبکه مطرح است، اظهار داشت: ما گزارشی از میزان پیشرفت شبکه ملی برای دوستان ارسال کردیم و منتظر هستیم که نتیجه ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی بیاید. ادعای ما این بوده که ۸۰ درصد در این پروژه پیشرفت وجود داشته است اما نظرات دیگری هم در این راستا از جانب برخی دوستان عنوان شد. در نهایت به این جمع بندی رسیدیم که باقی مانده تکلیفمان را هم ارزیابی نماییم. الان از دید ما ۲۰ درصد از تکالیف باقی مانده است.
به گزارش پی اچ پی و جی کوئری به نقل از مهر، بعد از این اظهارات تابحال تأیید رسمی از جانب مرکز ملی فضای مجازی برای عرضه این گزارش اعلام نشده است و با وجود اینکه وزارت ارتباطات در این گزارش ها بر پیشرفت شبکه ملی اطلاعات و تکمیل شدن آن تاکید دارد اما پیشرفت ها با عنایت به اهداف عملیاتی این طرح، آنطور که باید محسوس نیست.
هنوز در زمینه خدمات دولت که باید روی شبکه ملی اطلاعات عرضه شود و هم خدمات پایه ای که روی شبکه ملی اطلاعات تکلیف شده به رغم هزینه های چندمیلیاردی، رشد قابل قبولی دیده نمی گردد و در مورد بحث در ارتباط با پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی که این روزها یکی از پر چالش ترین موضوعات فضای مجازی کشور است هم چاره ای عرضه نشده است.
مطابق با اهداف طرح کلان شبکه ملی اطلاعات، تا آخر سال ۱۴۰۰ باید خدمات پایه کاربردی داخلی به صورت کامل تأمین شوند. توسعه پیام رسان های اجتماعی بومی تا رسیدن به ظرفیت ۵۰ میلیون کاربر فعال و هم ایجاد و توسعه مرورگر بومی، جویشگر داخلی، سیستم عامل داخلی موبایل و رایانامه داخلی به وزارت ارتباطات محول شده است.
حتی بر فرض صحت ۱۰۰ درصدی ادعای پیشرفت شبکه ملی اطلاعات طی ماه های اخیر، آنچه که مهم می باشد این است که باید شبکه ای داشته باشیم که استقلال ما را در زیرساخت اصلی فضای مجازی فراهم آورد و سوال این است که در مدت باقی مانده تا آخر دولت در سال ۱۴۰۰، آیا موتور این شبکه روشن می شود و آیا بر تکمیل این اهداف، تمرکز جدی صورت می گیرد یا خیر.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب